Mitochondria na-eme ihe karịrị naanị inye mkpụrụ ndụ ike.
Oge echere ịgụ oge: 9 nkeji
Aghọtala m ihe ọjọọ. Ha nwere ihe niile metụtara ume. Na n'ihi na ha dị oke mkpa maka mmepụta ume, ha na-ekere òkè dị mkpa na metabolism. N'ihi ya, ha bụ etiti ogbo na ngalaba nke Metabolic Psychiatry.
Anyị na-anụ na mitochondria bụ ụlọ ike nke cell kpamkpam n'ebe niile. Ma ọ bụ ma ọ dịghị ihe ọzọ m na-eme na okirikiri m kpọgidere na. Ma ị ga-ahụ ya kwuru niile site blog posts na a website. Ikwusa ozi na mitochondria bụ ụlọ ike nke mkpụrụ ndụ gị bụ n'ezie ụzọ kachasị mfe na nke kachasị mfe iji gafee gị na ịchọrọ ha maka ike akwara. Ọ dị mfe nghọta. Ọ bụrụ na anyị enweghị batrị na-arụ ọrụ na ọkụ ọkụ, ọkụ ọkụ agaghị arụ ọrụ. Ma ọ bụrụ na batrị anyị na-aga anwụ, ọ ga-arụ ọrụ, ma ọ bụghị nke ọma. Nke ahụ na-agakwa maka ụbụrụ anyị mgbe anyị nwere arụ ọrụ mitochondrial na-aga n'ihu. Selụ enweghị ike ịrụ ọtụtụ ọrụ ha kwesịrị ịrụ iji mee ka ị na-ama jijiji nke ọma.
Mana maka ndị nke chọrọ ịmatakwu, ọ dị mkpa ịmara na mitochondria dị ukwuu karịa ụlọ ọrụ ike nke sel gị. Ya mere, na mmasị nke a ubé ọzọ zuru ezu nghọta nke ihe ndị a kpokọtara obere organelles m dere a blog post!
Mara: Anaghị m eji okwu a anwansi egwuri egwu. Ọ bụrụ na ịmasịghị okwu ahụ anwansi, n'ụzọ ọ bụla, dochie okwu ahụ quantum. N'ihi na nke ahụ dịkwa mma ma mara mma darn mma. Mana gafere oke nke obere edemede a (Abụghị m ọkà mmụta sayensị).
Mitochondria na-atụgharị n'etiti ụwa nke quantum na macroscopic na jiri quantum tunneling nke eletrọn iji belata ihe mgbochi ike na mgbaba eletrọn. Akọwala ọwara eletrọn n'ọtụtụ ebe na Mgbagwoju I nke agbụ njem elektrọn.
Bennett, JP (2019). Echiche ahụike: Ọrịa Neurodegenerative na-ebilite site na mmebi oxidative na protein tunneling electron na mitochondria. Echiche ahụike, 127, 1-4.
Yabụ ka anyị banye n'ime ihe ndị ọzọ mitochondria na-arụ ọrụ dị oke mkpa na-abụghị naanị mmepụta ike dị ịtụnanya. Ọ bụrụ na ị na-atụ anya akụkọ mitochondria akọwapụtara maka nri ketogenic, ị nọ na chi. N'ihi na m dere otu. Ị nwere ike ịhụ ya ebe a:
Nsogbu nrụgide
Enwere nrụgide anụ ahụ na nrụgide uche. Na ikike ahụ gị ijikwa ihe mgbakasị ahụ n'ụdị ọ bụla na-agbadata na ọrụ mitochondrial. Ị nwetala nje ma ọ bụ nje bacteria na-eme ka usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ sie ike? Mitochondria na-ahazi ọrụ sistemu ahụ ji alụso ọrịa ọgụ. Ị na-enwe nrụgide uche nke na-agba gị aka na ndụ gị? Mitochondria na-ahụ maka ikike cell gị ime mgbanwe, dị ndụ ma na-enwekwu ike site na ịmalite mgbanwe na mkpụrụ ndụ ihe nketa na metabolism. Ọ bụrụ na ịnweghị ahụike na ụbara mitochondria iji kwado sel mgbe ahụ ọtụtụ mkpụrụ ndụ na-anwụ, ma ọ bụ ka njọ. Ha na-aghọ zombies (snescence) nke na-ewepụta ụfọdụ mgbaàmà mkpasu iwe na-eme ka nrụgide oxidative gị dịkwuo elu ma na-eme ka mgbaàmà gị dịkwuo njọ.
Mmepụta homonụ
Ọ bụrụ na ọ bụ cell na-eme hormones, ọ bụ cell na-achọ ike karịa ọtụtụ na nke ahụ pụtara na mitochondria gị bụ isi na-ahụ maka mmepụta hormone. Nke ahụ dị mma. Hormone sterol dị ka estrogen, testosterone, na cortisol. Mitochondria jide igodo. A na-enye enzymes dị mkpa iji malite mmepụta hormone.
Nke a bụ ya mere ọgwụgwọ ọgwụ na-arụ ọrụ maka ike ọgwụgwụ adrenal anaghị arụ ọrụ. Inye gị sterol osisi iji dochie cortisol nke gị anaghị eleba anya nrụrụ mitochondrial na-eme. Nke a bụ ya mere ịga n'ihu ọgwụgwọ nnọchi homonụ abụghị n'ezie ntinye aka "mkpọrọgwụ". Ọ bụrụ na homonụ gị apụọla, ọ bụ ihe ịrịba ama nke arụrụ arụ mitochondrial. Isi ihe ntinye aka bụ imeziwanye ọrụ mitochondrial gị.
Gwa ndị enyi gị.
Na-ehicha ọgbaghara
Ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ akụkọ ọ bụla dị na webụsaịtị a na-ekwu maka ọrụ nrụgide oxidative na ọrịa uche na nsogbu akwara ozi. Nchegbu Oxidative bụ ihe anyị na-akpọ ibu arọ nke ịnwa imezi mmebi nke na-eme n'ihi Ụdị Oxygen Reactive (ROS). Mgbe mitochondria gị bara ụba na ahụike, ị na-enwekarị enyemaka niile ị chọrọ iji mezie ọkwa mmebi nke na-eme site na ịdị ndụ na ịgagharị n'ụwa.
…mitochondria na-eje ozi dị ka ndị nlekọta ROS.
(Palmer, 2022, p. 126)
Mitochondria bara ụba na nke na-arụ ọrụ nke ọma ka achọrọ iji mee ka nrụgide oxidative na-elele. Na idobe nrụgide oxidative dị mkpa iji nwee ụbụrụ na-arụ ọrụ. Nchegbu oxidative nke na-adịghị echekwa na-eduga na usoro neurodegenerative nke na-emetụta ọnọdụ uche na ịrụ ọrụ ọgụgụ isi. Mitochondria na-enyere aka n'ịrụ ọrụ na nhazi nke sistemu antioxidant dị n'ime ahụ gị. Dịkwa ka m kwuworo ugboro ugboro n'ime akụkọ blọgụ niile, ị gaghị eji vitamin C, turmeric, ma ọ bụ curcumin mee ihe n'ụzọ gị pụọ na nrụgide oxidative na-abịa site na arụ ọrụ na-adịghị mma ma ọ bụ ezughị oke nke mitochondria.
Jụọ ọnụ ọgụgụ ndị mmadụ ọ bụla na-ewere nnukwu doses nke antioxidants maka ndụmọdụ ndị dọkịta na-arụ ọrụ ha bụ ndị ka na-agbasi mbọ ike ka ahụ dị ha mma.
Gwakwa ndị enyi gị maka akụkụ ahụ.
Ọ bụrụ na ị ka nwere ntakịrị mgbagwoju anya banyere ọdịiche dị n'etiti nrụgide oxidative na neuroinflammation na otú e si ejikọta ha, ị nwere ike lelee isiokwu a n'okpuru:
Mana mitochondria karịrị ndị ọrụ na-ehicha ihe mgbe ọgba aghara dakwasịrị. Ha na-enyere aka idobe sel n'ụdị ụzọ niile. Ha na-ahazi ọnụ ọgụgụ nke mkpụrụ ndụ ndị e kere eke, na-enyere aka ịchịkwa ihe njikọ ndị a na-ewepụ na nke ndị na-anọpụ, ma na-enyere aka na nhazigharị nke bụ akụkụ nke ọrụ cell ahụ ike (autophagy, cell apoptosis - ezigbo ụdị ọnwụ cell). Ọ bụghị naanị ikpochapụ ihe ndị na-adịghị mma ma ha mechaa. Mitochondria na-eme ka mkpụrụ ndụ ihe nketa dị mma na arụ ọrụ cell iji belata ohere na nnukwu ọgbaghara ga-eme na mbụ.
Gene okwu
Isi ala ebe a bụ mkpụrụ ndụ ihe nketa gị agaghị ekwupụta onwe ha nke ọma na-enweghị mitochondria na-arụ ọrụ ahụike. Ihe dị ka afọ 20 gara aga, ha chọpụtara na mitochondria dị mkpa iji bufee protein nke nyere aka ịchịkwa mkpụrụ ndụ ihe nketa. Mitochondria nwere DNA nke ha yana koodu DNA maka protein ndị na-achịkwa okwu mkpụrụ ndụ ihe nketa. Na mkpụrụ ndụ ihe nketa ahụ nwere mmetụta na nzaghachi nrụgide, metabolism, na ọrụ antioxidant. Mgbe ndị na-eme nchọpụta na mitochondria na-egwu egwu site n'imebi ha (ibelata ikike ịrụ ọrụ ha) ha na-achọpụta na nsogbu epigenetic na-eme.
Kedu ihe nke ahụ pụtara?
Ọ pụtara na ọ bụrụ na ịchọghị ka mkpụrụ ndụ ihe nketa gị na-egosipụta onwe ha n'ụzọ na-atọ ọchị nke na-akpata nsogbu na mgbaàmà ma mee ka gị (na ụbụrụ gị) na-eto ngwa ngwa, ị ga-etinye uche gị n'ịmụta ka ị ga-esi na-agba-ịnyịnya ahụike, na obi ụtọ mitochondria.
Ọ bụrụ na ị na-atụ anya ịghọta ntakịrị ka ketones si emetụta mkpụrụ ndụ ihe nketa, ị nwere ike ịmasị akụkọ a m dere ebe a:
Synthesis neurotransmitter
Mitochondria na-amasị gị ịnọrọ na synapses. Ọ bụrụ na mitochondria gị pere mpe na ọnụọgụ ma ọ bụ ihe na-egbochi ike ha ịga ebe achọrọ ha, mgbe ahụ ị naghị eme neurotransmitters gị. Ma ọ bụrụ na mitochondria gị pere mpe na ọnụọgụ ma ọ bụ na-adịghị arụ ọrụ ma ọ bụ na-arịa ọrịa mgbe ahụ neurotransmitters nwere ike ghara itisa.
Na neurotransmitters na-ezighi ezi na-eduga ọ bụghị naanị na nsogbu ọnọdụ uche kamakwa nsogbu ọgụgụ isi. Ịchọrọ mitochondria dị mma na nke bara ụba ka synthesize, hapụ, ma weghachite neurotransmitters gị wee mepụta enzymes na-akụda ha. Amaara m na anyị niile na-eche na echiche bụ ka ndị neurotransmitters gị nọrọ ogologo oge na synapses, mana nke ahụ nwere ike ibute nsogbu nke ya mgbe enweghị ike imebi ha.
Ọ bụ loop nzaghachi. Ndị neurotransmitters mepụtara ma jiri ya mee ihe wee nye mitochondria ozi dị mkpa nke ejiri mee ka ụbụrụ gị dịkwuo mma. Ọ dịghị onye na-agbanye mgbọrọgwụ maka ọrụ ụbụrụ gị na-aga nke ọma dị ka ndị enyi gị dị ike, obere mitochondrial. Kedu onye na-agba ume maka inwe mmetụta uche gị kwụsiri ike? Kedu onye na-achọ ka ị mara ihe, dị ugbu a na ike?
Ọ bụ mitochondria gị.
Maka ndị na-ahụ maka mgbaka na-eji ọgwụ bụ isi na-agbalị ịbawanye ma ọ bụ ibelata ụfọdụ neurotransmitters na-atụleghị ahụike mitochondrial, a na m agba gị ume ka ị nyochaa ụfọdụ ohere ọzụzụ mgbagha nke Metabolic enyere na ibe dị n'okpuru.
mmechi
Ọ bụrụ na ị lekwasịrị anya na ọ nweghị mpaghara ọzọ nke ọrụ emelitere na mgbake gị karịa ọrụ mitochondrial, ị ga na-eme onwe gị ọrụ dị egwu. Enwere ụzọ magburu onwe ya isi meziwanye ọrụ mitochondrial, yana otu n'ime ntinye aka kachasị ike maka ọnụ ọgụgụ mitochondrial na-abawanye na ọrụ mitochondrial ka mma bụ nri ketogenic.
Gịnị kpatara? N'ihi na nri ketogenic na-abawanye ọnụ ọgụgụ mitochondria ma melite ahụike na ọrụ nke mitochondria. Nri ketogenic bụ ntinye aka nke mitochondrial nke na-emetụta metabolism na ihe omume ndị ọzọ dị mkpa dị mkpa maka ọrụ ụbụrụ nke e depụtara n'isiokwu a dị mkpirikpi.
N'okpuru ebe a bụ ụfọdụ akụkọ na-ekwu maka ihe kpatara nri ketogenic, na mweghachi nke mitochondria na-esote, bụ ọgwụgwọ magburu onwe ya maka nchọpụta dị iche iche.
Ọ bụrụ na ịhụghị nchoputa ị nwere mmasị ịgụ banyere ya, pịgharịa gaa na ebe nchọta dị n'okpuru ibe ahụ!
Ugbu a ị nwere echiche ka mma nke ụfọdụ ọrụ mitochondria na-enye, ị nọ n'ọnọdụ ka mma ịnụ ụtọ posts blọgụ na webụsaịtị a.
Ọ bụrụ na ị ga-achọ inyocha mmemme ịntanetị na njem gị iji mụta ụzọ niile ị ga-esi nweta mma, a na m agba gị ume ka ị mụtakwuo maka mmemme mgbake Brain Fog m.
References
Anderson, AJ, Jackson, TD, Stroud, DA, & Stojanovski, D. (2019). Mitochondria-ụlọ ọrụ maka ịhazi biochemistry cellular: echiche na-apụta na netwọkụ. Biology mepere emepe, 9(8), 190126. https://doi.org/10.1098/rsob.190126
Bennett, JP (2019). Echiche ahụike: Ọrịa Neurodegenerative na-ebilite site na mmebi oxidative na protein tunneling electron na mitochondria. Mkpụrụ Ahụike Ahụike, 127, 1-4. https://doi.org/10.1016/j.mehy.2019.03.034
Bennett, JP, & Onyango, IG (2021). Ike, Entropy na Quantum Tunneling nke Protons na Electrons na Brain Mitochondria: Mmekọrịta na Mitochondrial Mmebi na Ọrịa ụbụrụ mmadụ metụtara ịka nká na usoro ọgwụgwọ. Ọgwụ ọgwụ, 9(2), Nkeji edemede 2. https://doi.org/10.3390/biomedicines9020225
Dzeja, PP, Bortolon, R., Perez-Terzic, C., Holmuhamedov, EL, & Terzic, A. (2002). Nkwurịta okwu siri ike n'etiti mitochondria na nucleus nke phosphotransfer catalyzed na-eduzi. Omume nke National Academy of Sciences, 99(15), 10156-10161. https://doi.org/10.1073/pnas.152259999
Kanellopoulos, AK, Mariano, V., Spinazzi, M., Woo, YJ, McLean, C., Pech, U., Li, KW, Armstrong, JD, Giangrande, A., Callaerts, P., Smit, AB, Abrahams, BS, Fiala, A., Achsel, T., & Bagni, C. (2020). Aralar Sequesters GABA n'ime Hyperactive Mitochondria, na-ebute mperi omume ọha. Cell, 180(6), 1178-1197.e20. https://doi.org/10.1016/j.cell.2020.02.044
Uche Metabolic (Onye nduzi). (2022, Nọvemba 30). Mitochondria na ụbụrụ na ahụ - Martin Picard PhD. https://www.youtube.com/watch?v=u51JSv4AK-0
Palmer, C. (2022). Ike ụbụrụ (ederede nke mbụ). https://a.co/d/hKy6x2A
Picard, M., Zhang, J., Hancock, S., Derbeneva, O., Golhar, R., Golik, P., O'Hearn, S., Levy, S., Potluri, P., Lvova, M ., Davila, A., Lin, CS, Perin, JC, Rappaport, EF, Hakonarson, H., Trounce, IA, Procaccio, V., & Wallace, DC (2014). Ọganihu na-aga n'ihu na mtDNA 3243A>G heteroplasmy na-ebute nhazigharị ederede na mberede. Omume nke National Academy of Sciences, 111(38), E4033 – E4042. https://doi.org/10.1073/pnas.1414028111
Safiulina, D., & Kaasik, A. (2013). Ike na ike dị ike: ka Mitochondria na-egbo mkpa ike Neuronal. Ihe omumu ihe omumu nke PLOS, 11(12), e1001755. https://doi.org/10.1371/journal.pbio.1001755
Spinelli, JB, & Haigis, MC (2018). Ntụnye Multifaceted nke Mitochondria na Metabolism Cellular. Ọdịdị Cell Biology, 20(7), 745-754. https://doi.org/10.1038/s41556-018-0124-1
West, AP, Shadel, GS, & Ghosh, S. (2011). Mitochondria na nzaghachi mgbochi ebumpụta ụwa. Ihe omumu ihe omumu ihe omumu, 11(6), Nkeji edemede 6. https://doi.org/10.1038/nri2975
Zhu, X.-H., Qiao, H., Du, F., Xiong, Q., Liu, X., Zhang, X., Ugurbil, K., & Chen, W. (2012). Onyonyo ọnụ ọgụgụ nke mmefu ike na ụbụrụ mmadụ. NeuroImage, 60(4), 2107-2117. https://doi.org/10.1016/j.neuroimage.2012.02.013
15 Comments